پچ پچ‌های ترامپ و بنیامین در مورد ایران بود؟
روزنو :اگرچه ترامپ در ضیافت شام دوشنبه در کاخ سفید با نتانیاهو گفت که امیدوار است دیگر مجبور به حمله به ایران نشود، اما در دیدار خصوصی با نخست‌وزیر اسرائیل، با طرح او برای حمله مجدد به ایران در صورت حرکت تهران به سوی بمب هسته‌ای مخالفتی نکرده است.
وال‌استریت ژورنال به نقل از مقامات ارشد آمریکا و اسرائیل، مدعی شد: بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در دیدار خصوصی با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا تصریح کرد که در صورت ازسرگیری حرکت تهران به‌سوی تولید سلاح هسته‌ای، اسرائیل مجددا به ایران حمله خواهد کرد. ترامپ در پاسخ اگرچه گفت که خواهان راه‌حل دیپلماتیک با تهران است، اما مخالفتی با طرح اسرائیل ابراز نکرد.
به گزارش روز نو، این گفت‌و‌گو‌ها بازتاب‌دهنده محاسبات گوناگون سه کشور در پی حملات ماه گذشته آمریکا و اسرائیل به ایران است.
این گزارش مدعی شده است که ترامپ بر این باور است که تهدید به حملات بیشتر می‌تواند تهران را به پذیرش توافقی وادار کند که مانع دستیابی به سلاح هسته‌ای شود. اما، اسرائیل ضمن بدبینی نسبت به اثربخشی توافق دیپلماتیک معتقد است تهران می‌تواند مسیر تولید بمب را مخفیانه ادامه دهد. از سوی دیگر، ایران در قبال بازگشت به مذاکرات با آمریکا، خواستار تضمین‌هایی درخصوص عدم انجام حملات بیشتر است.
یک مقام ارشد اسرائیلی، مدعی شده است که اسرائیل الزاما برای ازسرگیری حملات نیازی به تایید رسمی آمریکا ندارد، اما بسته به میزان پیشرفت ایران در احیای برنامه هسته‌ای، نتانیاهو ممکن است از سوی دونالد ترامپ برای حفظ مسیر دیپلماتیک تحت فشار قرار گیرد.
ارزیابی اسرائیل پیش از حملات ماه گذشته به ایران این بود که تهران می‌تواند ظرف چند ماه یک دستگاه ابتدایی هسته‌ای تولید کند و ظرف یک سال به بمب قابل استفاده برسد.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، نیز مانند سایر مقام‌های ارشد در روز‌های اخیر گفته است که تهران مشروط بر این‌که در جریان مذاکرات حمله‌ای به ایران صورت نگیرد، آماده بازگشت به گفت‌و‌گو‌های هسته‌ای با آمریکاست. او تاکید کرد که ایران بر حق خود برای غنی‌سازی اورانیوم پافشاری می‌کند.
به ادعای مقامات ارشد اسرائیلی، حملات مشترک آمریکا و اسرائیل برنامه هسته‌ای تهران را تا دو سال دیگر به عقب رانده‌اند. پنتاگون نیز پیش‌تر از ارزیابی مشابهی خبر داده بود.
به گفته یک مقام ارشد اسرائیلی، اسرائیل معتقد است بخشی از ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطح نزدیک به بمب که در تاسیسات اصفهان نگهداری می‌شد، از حملات جان سالم به در برده و ایران با تلاش فراوان می‌تواند مقداری از مواد شکافت‌پذیر را بازیابی کند.
به گفته همین مقام، ایران قادر نخواهد بود اورانیوم ذخیره‌شده در دو سایت نطنز و فردو را بازیابی کند، زیرا بمب‌های سنگرشکن آمریکایی آسیب جدی به این تاسیسات وارد کرده‌اند.
او افزود: «اسرائیل به سرعت هرگونه تلاش ایران برای بازیابی اورانیوم از اصفهان یا احیای برنامه هسته‌ای را شناسایی خواهد کرد.»
دنیس راس، مقام پیشین آمریکا در امور خاورمیانه در دولت‌های دموکرات و جمهوری‌خواه، می‌گوید: «ایرانی‌ها بسیار محتاط خواهند بود و تهدید‌های اسرائیل را کاملا جدی خواهند گرفت.»
مقام ارشد اسرائیلی ادامه داد که اسرائیل در کوتاه‌مدت می‌تواند از طریق ادامه عملیات‌های پنهانی که پیش‌تر آسیب زیادی به دانشمندان هسته‌ای ایران و سایر رهبران وارد کرده‌اند، از حرکت سریع ایران به‌سوی ساخت بمب جلوگیری کند.
به گفته تحلیل‌گران، خطری که دونالد ترامپ را تهدید می‌کند، این است که اسرائیل عملا بتواند اقدامات بعدی علیه ایران را دیکته کند.
گابریل نورونیا، مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در دولت نخست دونالد ترامپ، گفت: «به نظر می‌رسد آقای ترامپ بیشتر می‌خواهد مساله ایران به کلی از میان برداشته شود. او صراحتا گفته است که نباید غنی‌سازی یا بمب هسته‌ای وجود داشته باشد، اما در سایر مسائل حاضر است انعطاف نشان دهد.»
بسیاری از کارشناسان مدعی هستند که اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرد، این کار را نه از طریق سایت‌های اعلام‌شده، بلکه در تاسیسات مخفیانه زیرزمینی انجام خواهد داد.
یک مقام ارشد اسرائیلی گفت که نهاد‌های اطلاعاتی درباره این‌که مکان تلاش احتمالی ایران برای احیای برنامه هسته‌ای کجاست، اطلاعاتی در اختیار دارند. با این حال، اسرائیل بمب سنگرشکن ندارد که بتواند به اعماق زمین نفوذ کرده و سانتریفیوژ‌ها یا دیگر زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را هدف قرار دهد.
تاکنون رسما تاریخی برای ازسرگیری گفت‌و‌گو‌های ایران و آمریکا اعلام نشده است. به گفته دیپلمات‌های غربی، تهران هنوز در حال بررسی نحوه ورود به مذاکرات است.
به‌نظر می‌رسد حملات اخیر، مطالبه اصلی ترامپ مبنی بر پایان برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران را تثبیت کرده است. واشنگتن اکنون ممکن است خود را در موقعیتی ببیند که خواسته‌های بیشتری از جمله محدودیت شدید بر برنامه موشکی یا قطع حمایت از شبه‌نظامیان منطقه‌ای از تهران مطالبه کند.
دن شاپیرو، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل که در دولت بایدن در تیم مذاکره با ایران حضور داشت، گفت: «حتی پیش از حملات نیز دستیابی به توافق بسیار دشوار بود، حالا که سخت‌تر هم شده است. آقای ترامپ نمی‌تواند از مطالبه غنی‌سازی صفر عقب‌نشینی کند و ایران نیز پس از این حملات نمی‌تواند از حق غنی‌سازی چشم‌پوشی کند.»
همچنین اگر واشنگتن خواهان نظارت میدانی بلندمدت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران است، تعلیق همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز باید حل‌وفصل شود و تهران و واشنگتن باید در مورد نحوه شناسایی و مدیریت ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به توافق برسند.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران، گفت: «آن دسته از مقامات تهران که خواهان مذاکرات جدی دیپلماتیک هستند، اکنون در اقلیت قرار دارند.»
به گفته او، پس از حملات اخیر، بی‌اعتمادی به دونالد ترامپ در میان مقامات ایرانی افزایش یافته است و آنها نگرانند که رئیس‌جمهوری آمریکا شرایط مذاکرات را به‌صورت ناگهانی تغییر دهد. بنابراین، رسیدن به توافقی که شامل توقف برنامه غنی‌سازی ایران باشد، بسیار بعید است.
کشور‌های اروپایی بار دیگر تهدید کرده‌اند که اگر ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری نکند، تحریم‌ها لغو شده در چارچوب برجام را دوباره اعمال خواهند کرد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان تا اکتبر برای بازگرداندن تحریم‌ها فرصت دارند. ایران نیز هشدار داده در صورت چنین اقدامی ممکن است از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خارج شود.
