اوضاع خراب بورس و سکوت بی معنای رییس بورس!

بازار سهام در شرایطی به روز‌های رکودی خود ادامه می‌دهد که سکوت رئیس سازمان بورس بیش از هر زمان دیگری برای سهامداران آزاردهنده شده است؛ سکوتی که در برابر ریزش متوالی شاخص و خروج گسترده سرمایه، بیش از یک واکنش انفعالی تلقی می‌شود.

به گزارش روز نو، بر اساس آمار رسمی، شاخص کل بورس تنها طی ۶ روز کاری متوالی، بیش از ۱۶۲ هزار واحد سقوط کرده و در پایان معاملات روز چهارشنبه (هشتم مردادماه) بیش از ۹۰ درصد بازار در وضعیت منفی قرار داشت. صندوق‌های اهرمی به صف فروش نشستند و تنها در همین یک روز، خروج ۴۳۸ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار ثبت شد؛ رقمی که جمع آن در هفته اخیر به حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان و عمدتاً از گروه‌های بانکی، پتروشیمی، فلزات و خودرویی رسیده است.

این وضعیت بحرانی منحصر به هفته گذشته نیست. بازار سرمایه در هفته‌های گذشته نیز با رکود، صف‌های فروش و کاهش شدید نقدشوندگی مواجه بوده است. در این میان، تنها اقدام سازمان بورس به برگزاری جلسه با مدیران بانک مرکزی برای بررسی تزریق منابع بانکی به بازار محدود شد؛ تصمیمی که با تأخیر اتخاذ شد و در نهایت نه تنها کمکی به بهبود اوضاع نکرد، بلکه بر بی‌اعتمادی سهامداران افزود.

در این میان، عملکرد حجت‌الله صیدی، رئیس سازمان بورس، بیش از همه زیر ذره‌بین قرار گرفته است. صیدی که در دوره عبدالناصر همتی به ریاست سازمان بورس راه یافت، حالا به چهره‌ای مورد انتقاد در بازار سرمایه بدل شده؛ مدیری که در آغاز دوره مسئولیت خود، از افق ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلاری برای ارزش بازار سهام سخن می‌گفت، اما امروز حتی پاسخی به ریزش پیوسته شاخص نمی‌دهد.

صیدی که پیش‌تر علاقه‌مند به کسب کرسی وزارت اقتصاد بود، اکنون در شرایطی ریاست سازمان بورس را در دست دارد که سیاست‌های اجرایی‌اش با انتقاد جدی فعالان بازار مواجه است. هرچند بخشی از نوسانات بازار ممکن است تحت تأثیر عوامل بیرونی و نااطمینانی‌های سیاسی باشد، اما واقعیت این است که تداوم روند منفی در هفته‌های پس از آتش‌بس ایران و اسرائیل، ریشه در تصمیمات فنی و مدیریتی داخل سازمان بورس دارد.

صیدی در آستانه برکناری است؟

گزارش‌ها حاکی از آن است که مدنی زاده، وزیر اقتصاد و رئیس شورای عالی بورس، نیز از روند موجود نگران است و به دنبال تغییر در رأس سازمان بورس است. به گونه‌ای که شنیده‌ها از تصمیم قریب‌الوقوع برای کنار گذاشتن صیدی از راس بورس حکایت دارند؛ تصمیمی که شاید در روز‌های آینده به معرفی رئیس جدید بینجامد. به این ترتیب، به نظر می‌رسد عمر مدیریتی صیدی در بازار سرمایه، به یک سال هم نخواهد رسید.

با این حال، آنچه در میان سهامداران به وضوح دیده می‌شود، نارضایتی عمیق از سکوت رئیس سازمان بورس است؛ سکوتی که در برابر ریزش مداوم بازار، خروج پول حقیقی و نابودی تدریجی اعتماد عمومی، بیش از هر چیز به معنای بی‌عملی و بی‌تفاوتی تعبیر می‌شود.

نکته قابل تأمل آنکه، در آخرین اظهارات، صیدی از ورود بازار سرمایه به مرحله «تثبیت» سخن گفته و به ازسرگیری عرضه‌های اولیه در هفته‌های آینده ابراز امیدواری کرده است؛ سخنانی که با واقعیت روز بازار، یعنی خروج پیوسته نقدینگی و کاهش روزافزون ارزش معاملات، فاصله‌ای معنادار دارد.

از سوی دیگر، برخی تصمیمات جنجالی همچون کاهش دامنه نوسان به مثبت و منفی سه درصد در سال گذشته تا به امروز، نیز از مصادیق سیاست‌گذاری‌هایی است که اثر معکوس بر بازار گذاشته‌اند. تصمیماتی که به‌جای ثبات‌بخشی، موجب قفل‌شدن صف‌ها، تشدید رکود و فرار سرمایه‌گذاران شده‌اند.

نمونه دیگر، وضعیت مبهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی است؛ ابزاری که قرار بود سهامداری غیرمستقیم را توسعه دهد، اما حالا خود به دلیل تصمیمات ناگهانی و فقدان شفافیت، دچار بحران اعتماد شده‌اند.

بازار سرمایه، این روز‌ها بیش از هر چیز به «اعتماد» نیاز دارد؛ چیزی که نه با وعده‌های کلی، بلکه با اقدامات روشن، پاسخگویی صریح و اصلاح تصمیمات اشتباه به دست می‌آید.