شرمن: برنامه هسته‌ای ایران نابود نشد
روزنو :معاون سابق وزارت امورخارجه آمریکا با انتقاد از خروج یک‌جانبه واشنگتن از برجام، ابراز امیدواری کرد که کشورش به مسیر دیپلماسی با ایران بازگردد، چراکه از نظر او، این روش بهتری است.
ایسنا: معاون سابق وزارت امورخارجه آمریکا با انتقاد از خروج یک‌جانبه واشنگتن از برجام، ابراز امیدواری کرد که کشورش به مسیر دیپلماسی با ایران بازگردد، چراکه از نظر او، این روش بهتری است.
«وندی شرمن» معاون سیاسی پیشین وزارت امور خارجه ایالات متحده و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا در دوران ریاست جمهوری «باراک اوباما» درباره موضع نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در خصوص مذاکرات با ایران که به حصول توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ منجر شد، گفت: اسرائیل اولین جایی بود که پس از ترک دولت اوباما به آنجا رفتم. می‌خواستم از مردم آنجا به خاطر کمک‌هایشان در جریان مذاکرات با ایران تشکر کنم.
وی ادامه داد: هیچ کاری نبود که ما انجام دهیم و اسرائیل از آن بی‌خبر باشد. من تماس‌های ویدیویی پشت تماس ویدیویی با کارشناسان ارشد امنیتی و هسته‌ای اسرائیل از جامعه اطلاعاتی آن داشتم. ما هر کاری که انجام می‌دادیم، حمایت فوق‌العاده‌ای از آن داشتیم اما می‌دانستیم که در نهایت ممکن است نخست‌وزیر (صهیونیستی) موافقت نکند و نکرد. این انتخاب او بود.
شرمن که با روزنامه یدیعوت آحارونوت گفت‌وگو می‌کرد، در پاسخ به این سوال که «آیا از نظر او خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران یک اشتباه بود؟»، اظهار داشت: اگر ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود از توافق خارج نمی‌شد، ما کانال‌های ارتباطی داشتیم که می‌توانست ما را به جایگاهی بسیار متفاوت از امروز برساند. البته، من هیچ راهی برای اطمینان از این موضوع ندارم.
او همچنین در پاسخ به این سوال که ارزیابی‌اش از وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران چیست؟ تصریح کرد: تردیدی نیست که حمله نظامی به برنامه هسته‌ای ایران آسیب رسانده است، اما این کشور هنوز اورانیوم غنی‌شده و سانتریفیوژهای پیشرفته دارد. من فکر می‌کنم ما این خطر را افزایش داده‌ایم که افراد افراطی اکنون برای ساخت بمب تلاش کنند. اسرائیل معتقد است که می‌تواند بارها و بارها این کار را انجام دهد اما به چه قیمتی؟ من هنوز امیدوارم که بتوانیم به دیپلماسی برگردیم، این بهتر است.
آمریکای این روزها، چالش‌برانگیزترین دوران زندگی من است
او که اکنون ۷۶ سال دارد در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره نگرانی‌هایش از وضعیت دموکراسی در کشورش گفت: این، قطعاً چالش‌برانگیزترین دوران زندگی من است. این‌طور نیست که کشور ما در گذشته از هم نپاشیده باشد. ما انقلاب داشته‌ایم، جنگ داخلی داشته‌ایم، جنگ ویتنام. ما دوران سخت و خشونت‌آمیز زیادی داشته‌ایم که مردم تمایل دارند فراموش کنند، اما خطرات واقعیت فعلی را نمی‌توان دست کم گرفت.
مقام سابق آمریکایی افزود: هر یک از ما باید اکنون از هر نکته‌ای آگاه باشیم. وقتی از حقوق و بخش‌هایی از دموکراسی دست می‌کشید، بازپس‌گیری آنها بسیار دشوارتر است و در بسیاری از نقاط، همین الان نیز در حال از بین رفتن است.
راهکار ۲ دولتی بهترین راه برای حفظ امنیت اسرائیل است
وندی شرمن همچنین درباره جنگ غزه و راه‌حل دو کشوری گفت: این درگیری به‌طور شخصی برای من یک مسئله مهم است، زیرا امنیت اسرائیل برای من مهم اهمیت دارد اما واضح است که راه‌حلی که به آن اعتقاد داریم، دورتر شده است. من در دولت بیل کلینتون (رئیس جمهور اسبق آمریکا) کار می‌کردم، زمانی که به توافق بسیار نزدیک بودیم و یاسر عرفات (رهبر سیاسی فلسطین) به سادگی نمی‌توانست پس از آنکه به رئیس‌جمهور تعهد داده بود، بگوید بله. با نگاهی به گذشته، لحظه راه‌حل دو کشوری از دست رفت و هرگز دوباره به دست نیامد اما از دیدگاه آمریکایی، ما همیشه فکر می‌کردیم که این بهترین راه برای حفظ امنیت اسرائیل است. به‌طور قطع، این نظر نخست‌وزیر نتانیاهو نیست و من بسیار نگران هستم.
وی خاطر نشان کرد: همچنین اخیرا رویدادهای زیادی اتفاق افتاده است که به امنیت اسرائیلی‌ها آسیب رسانده و فلسطینی‌ها را با چشم‌اندازهای کمتری برای آینده روبرو کرده است. مردم در غزه گرسنه و بی‌خانمان هستند، ربوده‌شدگان بازگردانده نمی‌شوند و هیچ آتش‌بس یا صلحی در چشم‌انداز نیست. به‌طور قطع، حمله این هفته در دوحه و حمله به غزه تا صلح فاصله زیادی دارند.
ایالات متحده احتمالاً می‌توانست فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند
شرمن در ادامه درباره عملکرد دولت «جو بایدن» رئیس جمهور پیشین آمریکا در رابطه با جنگ غزه بیان کرد: ما از حق اسرائیل برای تصمیم‌گیری‌های خود حمایت می‌کنیم، حتی وقتی با سران آن مخالفیم و من قطعاً از بسیاری جهات با نتانیاهو و دولت فعلی او مخالفم اما این، تصمیمات من نیست. با این حال، ایالات متحده به‌طور قطع می‌تواند فشار وارد کند، مانند تحریم‌هایی که دولت علیه شهرک‌نشینان خشونت‌طلب در کرانه باختری اعمال کرده است.
وی افزود: ما مذاکرات خصوصی زیادی با نخست وزیر اسرائیل داشتیم، بارها تلاش کردیم تا آتش‌بس برقرار شود تا ربوده‌شدگان را برگردانیم. رئیس جمهور بایدن حتی سعی کرد اسکله‌ای برای کمک به مردم غزه بسازد که صادقانه بگویم ایده دیوانه‌واری بود، هزینه زیادی داشت و در نهایت نیز جواب نداد.
وندی شرمن که در دوران ریاست جمهوری بایدن به‌عنوان قائم مقام وزارت امورخارجه خدمت می‌کرد، همچنین با طرح این ادعا که حماس مقصر جنگ غزه است، گفت: اما اگر ما به ساکنان عادی آنجا کمک نکنیم، نسل به نسل افرادی را به وجود خواهیم آورد که ممکن است مرتکب اقدامات خشونت‌آمیز بیشتری شوند. ایالات متحده احتمالاً می‌توانست فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند تا نه تنها به آتش‌بس اولیه برسد، بلکه آن را حفظ کند و ماه‌ها بدون کمک‌های بشردوستانه به غزه نماند. آنچه اکنون در آنجا اتفاق می‌افتد، غم‌انگیز است.
