
وقتی ایران بخاطر روسیه تحریم میشود
این اقدام از سوی آلمان، فرانسه و بریتانیا — همان قدرتهایی که توافق ۲۰۱۵ را طراحی کردند — انجام میشود و اکنون آخرین مسیر دیپلماتیک خروج را مسدود کرده و مسیر را به سمت رویارویی هموار میسازد.
به گزارش روز نو دیگر مسئله برنامه هستهای ایران نیست؛ بلکه این یک استراتژی اروپایی برای سوق دادن ایالات متحده به همراستایی با سیاستهای اروپا در مورد اوکراین است.
همکاری روزافزون ایران با روسیه در جنگ اوکراین، در چشم اروپاییها، آن را به یک تهدید مستقیم تبدیل کرده است. روابط اقتصادی اروپا با تهران پس از سالها تحریم ناچیز است. در عین حال، وابستگی اروپا به رابطه ترانس آتلانتیک (نظامی، سیاسی و اقتصادی) بسیار بیشتر از سال ۲۰۰۳ است.
در این زمینه، تشدید تنش با ایران دو هدف اروپایی را تأمین میکند. اول، تهران را به دلیل همسویی با مسکو تنبیه میکند و پیامی میفرستد که حمایت از روسیه هزینه سنگینی دارد. دوم، اروپا را با جناحهای جنگطلب در دولت ترامپ همسو میکند، در زمانی که روابط ترانس آتلانتیک در بالاترین سطح تنش قرار دارد. برای رهبران اروپایی که به شدت به حفظ حسن نیت آمریکا نیاز دارند، ایران به قربانی راحتی تبدیل شده است.
این موضوع حدس و گمان نیست. صدر اعظم آلمان اخیراً اذعان کرد که اسرائیل با بمباران ایران در ژوئن، «کار کثیف را برای همه ما انجام میدهد». این اظهارنظر به طرز غیرمعمولی صریح بود و نشان داد که بسیاری از پایتختهای اروپایی به طور پنهان اعتراف میکنند که اقدامات نظامی اسرائیل علیه ایران به نفع منافع اروپا انجام میشود، زیرا کشوری که اکنون با روسیه همسو شده را تضعیف میکند.
گزارشها حاکی است که ایرانیها مستقیماً با آمریکا وارد مذاکره شدهاند و پیشنهادی ارائه کردهاند: به عنوان گام اولیه، آنها حاضرند ذخیره اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی خود را بازپسگیری و رقیق کنند، در ازای این که مهلت بازگشت سریع تحریمها برای چند ماه به تعویق بیفتد. در این مدت، آمریکا باید تضمینهای محکم بدهد که هیچ اقدام نظامی علیه ایران صورت نخواهد گرفت.
پس از بازپسگیری اورانیوم غنیشده، مکانیزم ماشه باید به طور دائم لغو شود؛ ذخیره اورانیوم باید تا ۲۰ درصد رقیق شود؛ و آمریکا تحریمهای قبلی را که قبلاً توافق شده بودند، لغو کند. این اقدام یک توافق موقت خواهد بود که به دنبال آن مذاکرات برای یک توافق جامع و نهایی صورت میگیرد. سایر مسائل اختلافی مانند دامنه غنیسازی و شدت بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به توافق نهایی موکول خواهد شد.
شایعات حاکی است که دولت ترامپ این پیشنهاد را رد خواهد کرد، زیرا استراتژی آن بر افزایش تحریمهای «فشار حداکثری» مبتنی است، با این اعتقاد که ایران در آستانه فروپاشی است و فشار بیشتر نتایج مطلوب را به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر، E۳ قصد دارند به واشنگتن اختیار بازگشت سریع بدهند، با این امید که سیاست آمریکا را در مقابل روسیه جنگطلبتر کنند.
از آنجا که روسیه برای اروپا مهمتر از ایران است و خشنود کردن اسرائیل برای واشنگتن مهمتر از جلوگیری از رویارویی با ایران است، به نظر میرسد محتوای توافق موقت ایران بیاهمیت است.