تهران اصلا آب ندارد!

رئیس فدراسیون صنعت آب ایران با هشدار نسبت به وضعیت بحرانی منابع آبی کشور گفت: ایران سالانه بیش از دو برابر ظرفیت واقعی خود آب مصرف می‌کند و برای عبور از بحران، ناچاریم مصرف بخش کشاورزی را دست‌کم به نصف کاهش دهیم. تهران عملا منبع آب مستقل ندارد و سرانه آب قابل دسترس در پایتخت به فقط ۳۳۵ مترمکعب رسیده است.

به گزارش روز نو رضا حاجی‌کریم، رئیس فدراسیون صنعت آب ایران، در گفت‌و‌گو با ایسنا، ضمن اشاره به برداشت‌های نادرست از آمار مصرف آب در کشور، تأکید کرد: تکیه صرف بر عدد ۸۰ تا ۹۰‌درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی، بدون توجه به تفاوت‌های اقلیمی و منطقه‌ای، باعث شکل‌گیری یک خلط مبحث جدی در فهم بحران آب ایران شده است.

او با اشاره به موضوع یادشده، خاطرنشان کرد: این آمار (۸۰ تا ۹۰ درصد مصرف آب در بخش کشاورزی) در سال‌های نرمال از نظر بارش صحت دارد، اما دو نکته مهم باید مورد توجه قرار گیرد. اول اینکه در سال‌هایی مثل امسال که خشک‌سالی به‌شدت افزایش پیدا کرده، مصرف آب در بخش کشاورزی نیز به‌طور چشمگیری کاهش یافته است. هم‌اکنون در بسیاری از استان‌ها، دولت برای کشت اول و حتی کشت دوم محدودیت‌های شدیدی اعمال کرده و همین امر باعث افت محسوس مصرف آب در این بخش می‌شود.

سرانه آب قابل دسترس تنها ۳۳۵ متر‌مکعب به ازای هر نفر است، نکته بدتر اینکه تهران اصلا آب ندارد‌

حاجی‌کریم افزود: نکته دوم نیز تفاوت درخور توجه الگوی مصرف در کلان‌شهرهاست. برای نمونه، در استان تهران حدود ۵۵ درصد از کل مصرف آب مربوط به بخش شرب است؛ بنابراین آن الگوی کشوری که می‌گوید عمده مصرف در کشاورزی است، در کلان‌شهر‌ها مصداق ندارد و باید به این نکات توجه کرد. او در پاسخ به این پرسش که از منظر سرانه، وضعیت دسترسی به آب در مناطق مختلف ایران چگونه است؟ اظهار کرد: تراکم جمعیت نقش تعیین‌کننده‌ای در سرانه دسترسی به آب شرب دارد. بر‌اساس شاخص‌های جهانی، سرانه زیر هزار‌و ۷۰۰ متر‌مکعب در سال نشانگر تنش آبی است.

متوسط کشور ما اکنون حدود هزار‌و ۳۰۰ مترمکعب است، اما این عدد میانگین گمراه‌کننده‌ای است. اگر استان‌های شمالی و خوزستان را کنار بگذاریم، در مرکز کشور -‌جایی که حدود ۶۵ درصد جمعیت ایران زندگی می‌کنند‌- سرانه دسترسی به آب تجدیدپذیر زیر ۵۰۰ مترمکعب است. حاجی‌کریم تصریح کرد: این وضعیت شامل تمام کلان شهر‌های مهم ایران مانند تهران، اصفهان، شیراز، کرج و قزوین می‌شود. در تهران اوضاع حتی وخیم‌تر است؛ سرانه آب قابل دسترس تنها ۳۳۵ متر‌مکعب به ازای هر نفر است. نکته بدتر اینکه تهران اصلا آب ندارد و به همین دلیل باید صرفه‌جویی درخور توجهی انجام شود.

او با بیان اینکه تهران اساسا منبع آب مستقل ندارد، خاطرنشان کرد: تقریبا تمام آبی که امروز در تهران مصرف می‌شود، از طریق سد‌های طالقان، لار، ماملو و کرج تأمین می‌شود، در‌حالی‌که این منابع متعلق به حوضه آبریز تهران نیستند. به عبارت دیگر، آب تهران حقابه‌ای غصبی است که از مناطق دیگر برای تأمین نیاز‌های پایتخت منتقل می‌شود و به اجبار این اتفاق صورت می‌گیرد. همین واقعیت نشان می‌دهد چرا شهروند تهرانی باید در مصرف آب مسئولانه‌تر، سخت‌گیرانه‌تر و با وسواس بیشتری رفتار کند.