سقاب اصفهانی مسئله انرژی را ریشه‌ای حل می‌کند
روزنو :عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر، تشکیل «سازمان مدیریت انرژی» را نقطه عطفی در ساماندهی مصرف انرژی کشور دانست و تأکید کرد: «اگر تمرکز اصلی سیاست‌گذاری از تولید به مصرف منتقل نشود، راه‌حل‌های ما همچنان غیرواقع‌بینانه خواهد بود و مانند چند دهه گذشته در مسیر اشتباه حرکت خواهیم کرد.»
محمدرضا اکبری، عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر، در گفت‌و‌گو با اقتصادآنلاین گفت: «با توجه به شرایطی موجود کشور، آسیب‌شناسی‌های مختلفی در حوزه انرژی انجام شده، اما چالش جدی ما در بخش مصرف است؛ اگر این موضوع را به‌درستی آسیب‌شناسی نکنیم، راه‌حل‌هایی که ارائه می‌کنیم راه‌حل‌های صحیحی نخواهد بود و تقریباً مانند چند دهه قبل، مسیر اشتباهی را طی خواهیم کرد.»
تمرکز بر مصرف به‌جای توسعه تولید
اکبری با تأکید بر اینکه ظرفیت تولید انرژی کشور عملاً به سقف خود نزدیک شده است، توضیح داد: «باید تمرکز اصلی را روی حوزه مصرف بگذاریم به‌جای اینکه بر تولید فشار بیاوریم، چون تقریباً ظرفیت تولید پر شده است؛ چرا که اکنون با همه محدودیت‌های مالی، سرمایه‌گذاری، فناوری و تحریمی که وجود داشته، سومین تولیدکننده گاز دنیا بعد از روسیه و آمریکا هستیم و بیش از این هم ظرفیت دیگری در کشور نیست که بتوانیم با افزایش تولید، این ناترازی را جبران کنیم.»
او تصریح کرد: «اگر قرار باشد اتفاقی بیفتد که ورق ناترازی برگردد و به سمت تراز شدن حرکت کنیم، باید تمرکز را روی مصرف ببریم؛ بخش مصرف در کشور متولی ندارد؛ ما برای تولید نفت و گاز متولی داریم، برای تولید برق کشور متولی داریم، برای تولید انرژی هسته‌ای متولی داریم، ولی برای بخش مصرف متأسفانه متولی نداریم.»
سازمان مدیریت انرژی؛ متولی گمشده بخش مصرف
این استاد دانشگاه با اشاره به احکام برنامه هفتم توسعه گفت: «این اقدامی که در برنامه هفتم، در ماده ۴۶، در نظر گرفته شده که سازمان مدیریت انرژی و بهینه‌سازی ایجاد بشود، عملاً یک جهت‌گیری به سمت مصرف ایجاد می‌کند و برای مصرف متولی تعیین می‌کند.»
اکبری افزود: «مسئول این سازمان از فردا صبح دغدغه‌اش نه تولید نفت است، نه تولید گاز، نه تولید برق؛ دغدغه‌اش فقط و فقط کاهش مصرف انرژی و بهینه مصرف کردن انرژی است و همان‌طور که در حکم رئیس‌جمهور مطرح شده بود، تمرکز روی کاهش شدت مصرف انرژی خواهد بود.»
او این تحول نهادی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «این یک اتفاق میمون و مبارک در کشوری است که بالاخره حوزه مصرف انرژی در آن متولی پیدا کرده و ان‌شاءالله بتواند یک فراسامانی به این حوزه بدهد و این گپ موجود بین تولید و مصرف را در کوتاه‌ترین زمان ممکن کاهش دهد و در نهایت از بین ببرد.»
ارزیابی حضور سقاب اصفهانی در رأس سازمان مدیریت انرژی
اکبری در پاسخ به پرسشی درباره انتصاب آقای اصفهانی به ریاست این سازمان توضیح داد: «آقای دکتر اصفهانی را می‌توانیم از هم دوره دولت قبل و حتی شاید قبل‌تر بشناسیم؛ او سند تحول قضایی را نوشته‌اند و سند تحول دولت آقای رئیسی را نیز نگارش کرده‌اند.»
او ادامه داد: «در دولت جدید هم مفصلاً روی موضوعاتی که حوزه بین‌بخشی و متمرکز هستند کار کرده‌اند.
وی روی آمار و ارقام مسلط است و نگاه جامعی به مسئله انرژی دارند. می‌توان گفت که اصفهانی به دنبال حل کردن ریشه‌ای موضوع بوده و دنبال راه‌حل‌های موقت، مُسکن‌وار و سطحی نیستند.»
این عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر افزود: «آقای اصفهانی شناخت خوبی از مسئله دارند، ابعاد مختلف آن را خوب می‌بینند و قدرت اقناع و ارتباط‌گیری بسیار خوبی هم در حوزه عمومی و اجتماعی و دیپلماسی عمومی و هم در حوزه مسئولین دارند؛ اینها حسن‌های فردی است که اگر بخواهد روی این منصب بنشیند، هم از بُعد تخصصی و هم از بُعد دیپلماسی عمومی می‌تواند به‌عنوان نقاط قوتش مطرح باشد، تا حداقل امیدوار باشیم کسی که روی این منصب نشسته، بتواند این گام‌های مهم را به درستی بردارد و مسیر را در این زمینه به شکل صحیح طی کند.»
ناترازی انرژی؛ مسئله کل نظام، نه یک دولت
اکبری در ادامه تصریح کرد: «موضوع ناترازی انرژی امروز دیگر موضوع این دولت و آن دولت نیست، موضوع کل کشور است و موضوع نظام جمهوری اسلامی است و باید تمام نظام در تمام سطوح پای کار بیاید.»
او تأکید کرد: «بدون این اراده جمعی، نه تشکیل سازمان و نه اسناد تحولی، به‌تنهایی قادر نخواهند بود شکاف روبه رشد بین تولید و مصرف انرژی را برطرف کنند.»
اکبری در ادامه با تأکید بر لزوم پرهیز از سیاسی‌کردن مسئله ناترازی انرژی تصریح کرد: «اگر این موضوع را سیاسی کنیم، به کل کشور جفا و خیانت می‌کنیم و اگر این مسئله در سه تا چهار سال آینده حل نشود، شاید بتوان گفت نه‌تنها از جمهوری اسلامی، بلکه از تمدنی به نام ایران هم خبری نخواهد بود و واقعاً با یک چالش جدی روبه‌رو خواهیم شد.»
او با ترسیم ابعاد تهدید، افزود: «به‌نظر من، کشور ایران در این پنج سال اخیر دو چالش اساسی دارد؛ یک موضوع آب و یک موضوع انرژی. این دو موضوع حتماً باید به‌درستی و به‌صورت ریشه‌ای حل شود، آن هم به دور از فضا‌های سیاسی و با یک نگاه کاملاً کارشناسی.»
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه امیرکبیر بر ضرورت اجماع حداکثری تأکید کرد و گفت: «حتماً هم باید از ظرفیت همه گروه‌ها، اقشار و کارشناسان در همه گرایش‌های سیاسی استفاده بشود؛ یعنی همه کسانی که می‌خواهند وارد این میدان شوند، باید تمام پیش‌زمینه‌ها و پیش‌فرض‌های سیاسی خود را کنار بگذارند و فقط تمرکز خود را بر کشور بگذارند که چگونه می‌توان این معضل بزرگ پیش‌روی کشور را در سه تا چهار سال آینده حل کرد و از این گردنه به‌سلامت و با موفقیت عبور کرد.»
اکبری با اشاره به الزامات اداره سازمان مدیریت انرژی اظهار کرد: «به‌نظر من مهم‌ترین حسنی که یا نکته‌ای که باید برای اداره این سازمان در نظر بگیریم، بحث یکپارچگی و همدلی است که باید وجود داشته باشد و هرگونه پرچم‌برداری جناحی، سیاسی‌کاری و سیاسی‌بازی، کار درستی نیست و خیانتی است هم به مسیر کشور، هم به خود دولت و هم به مسئولانی که در این زمینه تلاش می‌کنند تا این موضوع را حل‌وفصل کنند.»
