جهش ۱۳۵ درصدی قیمت گوشت!

ران گوساله طی چهار ماه تقریبا دو برابر شد و به ۸۴۵ هزار تومان رسید. راسته گوساله نیز از ۵۳۹ هزار تومان به بیش از یک میلیون تومان جهش کرد و در پایان تیر به ۷۳۵ هزار تومان کاهش یافت.

به گزارش روز نو در بخش گوشت گوسفندی، قیمت ران از ۴۷۷ هزار تومان در اسفند به یک میلیون و ۱۲۵ هزار تومان در پایان تیر رسید؛ افزایشی بیش از ۱۳۵ درصد.

گوشت خورشتی گوسفندی هم در همین مدت بیش از ۸۳ درصد افزایش یافت و به یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومان رسید. در حالی‌که وزیر جهاد کشاورزی وعده خودکفایی داده، اما هشدار کارشناسان درباره ناپایداری تولید، واردات خوراک دام و گرانی گوشت همچنان پابرجاست. این روند، فشار شدیدی بر دهک‌های متوسط و پایین وارد کرده و به باور ناظران، به تهدیدی واقعی علیه تغذیه و سلامت عمومی تبدیل شده است.

اگر چه مدیریت دستگاه‌های خدمت رسان خصوصا مدیریت و نظارت دولت بر توزیع سوخت در پمپ بنزین‌ها و نان در نانوایی‌های سراسر کشور در دوره جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونی و آمریکا علیه ملت ایران، شایسته قدردانی فراوان است، اما از سوی دیگر تداوم نظارت بر بازار و مقابله با تخلفاتی مانند گران‌فروشی از وظایف همیشگی دستگا‌های نظارتی است که نباید فراموش و صرفا به سخنرانی‌هایی مانند اینکه «مجوز گرانی هیچ کالایی صادر نشده» و «دستگاه‌های نظارتی در صورت دیدن گرانفروشی برخورد کنند» بسنده شود!

با پایان یافتن تیرماه، بررسی دقیق وضعیت بازار گوشت در کشور نشان می‌دهد روند افزایش قیمت‌ها در این خصوص نه تنها متوقف نشده، بلکه در بسیاری از اقلام، به شکلی نگران کننده شدت گرفته است. این وضعیت در حالی رقم می‌خورد که کشور درگیر چالش‌هایی جدی مانند محدودیت منابع آب، فشار بر تولید داخلی و وابستگی به واردات خوراک دام است.

در چنین شرایطی، افزایش قیمت پروتئین‌های حیوانی به ویژه گوشت قرمز، تنها یک موضوع اقتصادی نیست، بلکه مستقیما به امنیت غذایی خانوار‌های ایرانی گره خورده است؛ موضوعی که روز گذشته رئیس‌جمهور نیز بر اهمیت آن تاکید کرد و در ماموریتی ویژه به سه وزارت خانه، خواستار تمرکز دولت بر حفظ پایداری تامین غذا شد.

نکته مهم دیگر که ورود دستگاه‌های نظارتی را ضروری می‌کند این است که قیمت‌های گوشت - مانند قیمت بسیاری از اقلام دیگر - در فروشگاه‌های کوچک و بزرگ و خیابان به خیابان و محله به محله متفاوت است و بعضا تابع هیچ رویه و ضابطه‌ای نیست.

مرغ در مدار نوسان؛ بی‌ثباتی در یکی از ارزان‌ترین پروتئین‌ها

بر اساس آخرین اعلام رسمی کشتارگاه - که در این گزارش قیمت‌ها بر اساس آن اعلام شده است - در میان اقلام پرمصرف، مرغ گرم که تا پیش از پایان سال ۱۴۰۳ با قیمت هر کیلو ۸۹ هزار و ۸۵۵ تومان به فروش می‌رسید، از ابتدای سال جدید با نوسانات پیاپی مواجه شد. در ۱۶ فروردین قیمت آن به ۹۳ هزار و ۱۱۶ تومان رسید، سپس در ۲۳ فروردین کمی کاهش یافت و به ۸۷ هزار و ۵۸۸ تومان رسید.

در پایان اردیبهشت همچنان در همین محدوده باقی ماند و با رقم ۸۷ هزار و ۹۸۷ تومان عرضه شد. با ورود به خرداد، این روند تغییر کرد و قیمت مرغ در تاریخ ۳۰ خرداد به ۱۰۴ هزار تومان رسید. در ۱۵ تیر نیز، نرخ هر کیلو مرغ به ۱۱۴ هزار تومان رسید.

در نهایت و بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی با توزیع روزانه تا ۱۵۰۰ تن گوشت مرغ در مراکز عرضه، ۲۸ تیر قیمت مرغ کامل را به کیلویی ۸۰ هزار تومان رساند که در صورت واقعیت این ادعا، کنترل و کاهش قیمت جای تقدیر دارد و امید است این قیمت با ثبات باشد.

گوشت گوساله؛ افزایشی بیش از ۴۲ درصد تنها در چهار ماه

در بازار گوشت گوساله نیز روند افزایشی مداوم و شدیدتر است. قیمت هر کیلو گوساله منجمد که در ۲۸ اسفند ۳۶۵ هزار تومان بود، در پایان فروردین به ۳۹۱ هزار تومان رسید. اردیبهشت با ۴۱۷ هزار تومان بسته شد، و در خرداد نرخ این محصول به ۴۳۵ هزار تومان افزایش یافت. در ۲۲ تیرماه قیمت گوساله منجمد به ۴۹۵ هزار تومان و در ۲۸ تیر به ۵۲۰ هزار تومان رسید؛ افزایشی بیش از ۴۲ درصد تنها در مدت چهار ماه.

قیمت ران گوساله در چهار ماه دو برابر شد!

قیمت ران گوساله نیز روندی پرشتاب را پشت سر گذاشته است. در ۲۸ اسفند هر کیلو ران گوساله با قیمت ۴۸۰ هزار تومان عرضه می‌شد، اما در خرداد ماه به بازه ۶۱۰ تا ۶۵۰ هزار تومان رسید. در ۱۵ تیرماه این رقم به ۹۱۰ هزار تومان صعود کرد و تا ۲۸ تیر با اندکی کاهش، به ۸۴۵ هزار تومان رسید. این یعنی در فاصله حدودا چهار ماه، قیمت این محصول تقریباً دو برابر شده است. وضعیت در خصوص راسته گوساله حتی شدیدتر بود. قیمت این بخش از گوشت گوساله از ۵۳۹ هزار تومان در پایان فروردین به ۶۳۴ هزار تومان در نیمه اردیبهشت رسید و در یک جهش ناگهانی، در ۱۵ تیرماه به بیش از یک میلیون تومان افزایش یافت. با وجود کاهش نسبی در پایان تیر و رسیدن به ۷۳۵ هزار تومان، همچنان فاصله بسیاری با نرخ‌های پیش از بهار دارد.

گوشت خورشتی گوساله با بیش از دو برابر افزایش قیمت

گوشت خورشتی گوساله نیز طی این مدت نوسانی صعودی را تجربه کرد. از قیمت ۴۴۹ هزار تومان در اسفند به ۴۲۵ هزار تومان در فروردین کاهش یافت، اما در ۲۸ خرداد به ۸۷۸ هزار تومان رسید و تا ۲۲ تیر به ۹۹۵ هزار تومان افزایش یافت. چنین روندی عملا به معنای بیش از دو برابر شدن قیمت تنها طی چند ماه است.

گوشت گوسفندی؛ لوکس شدن یک غذای سنتی

در بیشتر غذا‌های سنتی ایرانی اعم از انواع خورشت و آبگوشت که در میان اقشار محروم و متوسط طبخ می‌شد، گوشت گوسفند نقش اساسی دارد ولی با گرانی بی‌رویه، تقریبا تمام غذا‌های سنتی حالت لوکس پیدا کرده است و متاسفانه تا رخت بر بستن کامل آن از سفره اقشار محروم و مستضعف چیزی نمانده است.

بازار گوشت گوسفندی چندین سال است که از بحران گرانی مصون نمانده است. قیمت هر کیلو راسته گوسفندی با استخوان از ۶۱۵ هزار تومان در اسفند ۱۴۰۳ به ۹۰۰ هزار تومان در ۱۷ خرداد افزایش یافت و سپس در ۱۷ تیر به ۷۷۵ هزار تومان کاهش پیدا کرد. راسته بدون استخوان گوسفندی که در اسفند با قیمت یک میلیون و ۸۴۹ هزار تومان فروخته می‌شد، در ۱۹ خرداد به دو میلیون و ۲۵۰ هزار تومان رسید. اما بر اساس گزارش سازمان میادین، در ۲۵ تیر نرخ این محصول به یک میلیون تومان کاهش یافت.

طی پنج ماه، قیمت ران گوسفندی بیش از ۱۳۵ درصد افزایش داشت

قیمت ران گوسفندی نیز از ابتدای اسفند با ۴۷۷ هزار تومان آغاز شد و در پایان فروردین به ۹۴۸ هزار تومان رسید. این رقم در ۱۰ اردیبهشت به ۸۵۰ هزار تومان کاهش یافت، اما در ادامه، در ۱۷ خرداد به ۹۹۵ هزار تومان، در ۲۲ تیر به یک میلیون و ۵۰ هزار تومان و نهایتا در ۲۸ تیر به یک میلیون و ۱۲۵ هزار تومان رسید. قیمت برند‌های بسته بندی شده نیز تفاوت چندانی با بازار ندارد؛ به عنوان مثال، برند مهیا پروتئین در همان تاریخ، ران گوسفندی را به قیمت یک میلیون و ۳۳ هزار تومان عرضه می‌کرد. در حدود پنج ماه، قیمت ران گوسفندی بیش از ۱۳۵ درصد افزایش داشته است.

در حدود ۴ ماه، قیمت گوشت خورشتی گوسفندی بیش از ۸۳ درصد افزایش داشته

گوشت خورشتی گوسفندی نیز در ۱۸ اسفند با قیمت یک میلیون تومان عرضه می‌شد. در ۲۹ فروردین به یک میلیون و ۴۰۳ هزار تومان رسید، در اردیبهشت ثبات نسبی داشت، اما در خرداد و تیر با افزایش پیوسته، ابتدا به یک میلیون و ۵۶۲ هزار تومان رسید و سپس تا ۲۶ تیر به یک میلیون و ۸۳۵ هزار تومان صعود کرد. در ۲۸ تیر، با اندکی کاهش، به قیمت یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومان رسید. در بازه حدود ۴ ماه، قیمت گوشت خورشتی گوسفندی بیش از ۸۳ درصد افزایش داشته است.

بسته بندی‌ها بهای گوشت را دوچندان کرده‌اند

در همین حال، قیمت محصولات بسته بندی شده نیز به طور محسوسی بالا رفته است. در ۲۸ تیر، گوشت آبگوشتی گوسفندی برند روناک به قیمت ۷۰۰ هزار تومان در هر کیلو عرضه شد. سردست گوساله برند مهیا پروتئین نیز در همان تاریخ به قیمت ۶۹۹ هزار تومان برای هر کیلوگرم فروخته شد. گوشت خورشتی گوساله در بسته‌های ۸۰۰ گرمی با قیمت ۶۲۰ هزار تومان و گوشت چرخ کرده گوساله در برند پویا پروتئین با قیمت ۴۴۹ هزار تومان برای هر کیلو عرضه شد. همچنین گوشت نگینی ران گوساله برند روناک به قیمت ۳۶۵ هزار تومان برای بسته ۵۰۰ گرمی در بازار موجود بود.

در کنار این واقعیت‌های بازار، اظهارات مسئولان نیز در جای خود قابل تامل است. غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در تازه‌ترین سخنان خود گفته است که حدود ۲۰ درصد از گوشت مورد نیاز کشور از محل واردات تامین می‌شود و ابراز امیدواری کرده تا پایان دولت چهاردهم، کشور در زمینه تولید گوشت قرمز به خودکفایی برسد. او در عین حال تاکید کرده که قیمت تمام شده گوشت در ایران بالاست و نمی‌توان از تولیدکننده انتظار داشت از جیب خود یارانه بدهد.

در این معادله پرهزینه، چه کسی از مصرف‌کننده حمایت می‌کند؟

بی‌تردید، بخشی از واقعیت در سخنان وزیر نهفته است؛ اما در مقابل، این پرسش همچنان بی‌پاسخ مانده که در این معادله پرهزینه، چه کسی از مصرف‌کننده حمایت می‌کند؟ در کشوری که با بحران منابع آبی دست وپنجه نرم می‌کند و قرار است امنیت غذایی را به عنوان یکی از ارکان پایداری ملی جدی بگیرد، نمی‌توان نسبت به چنین نوساناتی در بازار گوشت بی‌تفاوت بود. افزایش سرسام‌آور قیمت پروتئین‌های حیوانی، به ویژه برای دهک‌های متوسط و پایین جامعه، چیزی فراتر از فشار اقتصادی است؛ این وضعیت، را حقیقتا باید تهدیدی مستقیم علیه تغذیه، سلامت و تاب آوری اجتماعی دانست.

برای کشوری که در میانه چالش‌های اقتصادی و اقلیمی قرار دارد، گوشت قرمز دیگر نباید کالایی لوکس تلقی شود. اگر سیاست‌گذاران به راستی دغدغه امنیت غذایی دارند، باید این دغدغه را در قیمت فروشگاه‌ها و نه فقط در بیانیه‌ها و مصاحبه‌ها نشان دهند.