
نخود و لوبیا و عدس هم از سفرهها دل کندند!
با استناد به گزارش رسمی مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها تا تیرماه ۱۴۰۴ نشان میدهد که گروه سبزیجات و حبوبات با ثبت تورم ۶۶درصدی، رکورددار افزایش قیمتها در یک سال گذشته بوده است، همچنین تازهترین دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد در مردادماه نیز این گروه با تورم ماهانه ۸.۷ درصد پس از میوه و خشکبار، دومین گروه دارای بیشترین تورم ماهانه بوده است.
به گزارش روز نوحال سوال اساسی این است که چرا حبوبات سهم قابل توجهی در گروه تورمی دارد؛ درحالیکه این گروه کالایی ارز ترجیحی دریافت کردند، اما اثرات تورمی آن در بازار به شدت خود را نشان داده است؛ البته در مقطعی ارز ۲۸،۵۰۰ تومانی (ارز ترجیحی) از واردات حبوبات حذف شد و واردات این محصولات با نرخ ارز مبادلهای که اختلاف قابل توجهی با نرخ ترجیحی داردانجام شد که همین تغییر سیاست ارزی موقت، اثرخود را برای جهش قیمتی در بازار گذاشت.
افزایش نرخ کود مقدمهای بر گران شدن حبوبات
این تصمیم، هزینه تمامشده واردات حبوبات را افزایش داده و این هزینه به مصرفکننده منتقل میشود بنابراین، با وجود تخصیص ارز ترجیحی به برخی نهادهها مانند خوراک دام و طیور، اما نهادههای کشاورزی برای تولید سبزیجات و حبوبات داخلی مانند سموم و آفتکشها نیز تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز یا کمبود قرار گرفت؛ به علاوه حوالی اواخر اسفندماه سال گذشته بود که بر اساس تصمیمات دولت مقرر شد تا کل سموم وارداتی کشور از ارز توافقی تامین شود و دیگر ارز ترجیحی به واردات این محصول اختصاص پیدا نکند و همین مساله برگرانی حبوبات بی تاثیر نبود.
صادرات بی رویه آن هم در زمان اوج نیاز داخل؟
این تنها سیاست نادرست وزارت جهاد کشاورزی در بازار حبوبات نبود، بلکه صادرات بی رویه، آن هم در دورههایی که کشور نیاز به واردات برای تأمین کسری بازار داشت تاحد زیادی منجر به کاهش عرضه داخلی و افزایش قیمتها شد. البته فعالان این صنف و انجمن حبوبات هشدارهایی مبنی بر کمبود برخی اقلام مانند لوبیا چیتی و نیاز به واردات دادند، اما همچنان ثبت سفارشها و تخصیص ارز با تأخیر مواجه شد و کالاها به موقع وارد بازار نشد که ممنوعیت صادرات پس از افزایش شدید قیمتها به صورت واکنشی دیرهنگام صورت گرفت که نوشدارو پس از مرگ سهراب تلقی میشد.
خاک خوردن محمولهها در گمرک ...
البته گذشته از تاخیر در ثبت سفارش و تخصیص ارز، باقی ماندن محمولههای وارداتی در گمرکات مانند مالیات بر ارزش افزوده یا مشکلات تخصیص ارز که مانع از عرضه به موقع و تنظیم بازار شد را هم باید درنظرگرفت و خشکسالی، سرمازدگی و کمبود منابع آبی هم دست به دست سیاستهای نادرست وزارت جهاد کشاورزی داد تا تولید برخی سبزیجات و حبوبات به پایینترین سطح ممکن برسد. بنابراین، محدودیت یا تأخیر در واردات حبوبات منجر به ماندن کالاها در گمرک و تحمیل هزینههای جانبی به واردکننده شده که در نهایت بر قیمت مصرفکننده تأثیر میگذارد.
به گزارش تابناک، گرچه عدم شمول حبوبات به نرخ ارز ترجیحی در مقطعی از زمان و کاهش تولید داخلی به دلیل مشکلات اقلیمی و نهادهای، از اصلیترین عوامل رکوردشکنی تورم در گروه حبوبات است، اما انتقاد اصلی متوجه عدم تعادل در تنظیم بازار داخلی از طریق مدیریت نادرست تراز تجاری و اثرات شوکآور تغییرات سیاستهای ارزی در واردات حبوبات است که زیر سایه وزارت جهاد کشاورزی است اتفاق افتاد.